Nếu là một người có niềm đam mê với môn thể thao vua, chắc hẳn những người anh em ở đây không thể bỏ qua các trận cầu giao lưu vui vẻ 5 người, 7 người giữa bạn bè hoặc đồng nghiệp cùng cơ quan. Đây có thể là các giải đấu không chuyên nhưng nó vẫn được áp dụng các quy tắc của bộ luật bóng đá 5 người chuyên nghiệp theo tiêu chuẩn FIFA, VFF.
Sơ lược về luật sân 5 chuyên nghiệp
Trên thế giới có rất nhiều các giải đấu đá banh khác nhau được tổ chức với số lượng người trong một đội không giống nhau. Các giải đấu có thể tổ chức với đội hình trong sân gồm 11 người, 9 người, 7 người và 5 người. Và đội hình thi đấu đá banh 5 người cũng là một loại hình thi đâu chuyên nghiệp và khá phổ biến trên thế giới.
Tại Việt Nam, các trận bóng với hai đội 5 người thường được tổ chức để giao lưu vui vẻ giữa bạn bè, giữa các tổ chức và cơ quan với nhau tại các sân cỏ nhân tạo hoặc sân Futsal. Nhưng dù được tổ chức với hình thức nào, chuyên nghiệp hay không chuyên thì các trận cầu sân 5 phải luôn tuân thủ các quy tắc của bộ luật bóng đá dành cho sân 5 người theo chuẩn của FIFA và VFF.
Luật bóng đá 5 người hay luật sân 5 là một luật được ban hành bởi Liên đoàn bóng đá Quốc tế với 18 điều và một phụ lục. Luật này được áp dụng đối với tất cả các trận thi đấu bóng đá 5 người diễn ra trong phạm vi toàn quốc và áp dụng đối với thi đấu Quốc tế tổ chức tại Việt Nam.
Những quy tắc cơ bản của luật bóng đá 5 người
Trước tiên, với 18 điều của luật sân 5 theo tiêu chuẩn FIFA và VFF thì nó không quá dài và khó hiểu. Nhưng để giúp bạn đọc nắm bắt thông tin một cách nhanh chóng và dễ hiểu hơn, chúng tôi sẽ tóm gọn nội dung với các ý chủ chốt dưới đây.
Quy tắc về sân chơi 5 người
Thông thường, các sân bóng đá 5 người chơi sẽ được bao bọc trong một khu vực ranh giới. Những khu vực chơi này được đánh dấu bằng các đường kẻ.
Kích thước sân 5 người sẽ có chiều dọc tối thiểu là 25 mét và có thể kéo dài tối đa 45 mét với chiều ngang tối thiểu 15 mét và tối đa là 25 mét. Tuy nhiên, với các trận giao hữu quốc tế thì kích thước sân 5 người phải đảm bảo chiều dọc từ 388 mét đến 42 mét và chiều ngang từ 18 mét đến 22 mét.
Theo luật bóng đá 5 người, sân chơi bao gồm các khu vực cụ thể như sau:
Khu vực thủ môn – Khu vực này được xác định ở mỗi đầu sân với một nửa vòng tròn xung quanh khung thành. Khu vực này dành riêng cho thủ môn.
Dấu giữa đường – Dấu giữa được biểu thị ở điểm giữa của đường giữa đường. Khi bắt đầu trận đấu hoặc sau một bàn thắng, các đội bắt đầu và bắt đầu lại trận đấu từ vị trí này.
Dấu chấm phạt đền – Chấm phạt đền là vết chấm ngay bên ngoài khu vực thủ môn.
Phạt góc và ném biên – Trừ khi được đánh dấu bằng một đường kẻ, không có quả phạt góc và quả ném biên trong trận đấu 5 bên. Nếu sân không bị giới hạn, một cầu thủ sẽ bắt đầu lại trận đấu bằng cách lăn vào hoặc đá bóng vào.
Thời gian thi đấu theo luật bóng đá 5 người
Các trận đấu theo luật sân 5 sẽ được chia làm hai hiệp với lượng thời gian mỗi hiệp bằng nhau và có thể kéo dài 20 phút. Khoảng thời gian nghỉ giữa các hiệp sẽ kéo dài tối đa là 15 phút, trừ khi được Trọng tài thay đổi.
Thời gian cộng thêm (thời gian bù giờ) sẽ được phân bổ nếu thời gian của trận đấu bị mất do tạm dừng.
Ghi bàn và chiến thắng
Một bàn thắng được công nhận nếu toàn bộ bóng đi qua vạch cầu môn. Bàn thắng không được công nhận nếu nó được ném bằng tay, kể cả thủ môn.
Đội nào ghi được nhiều bàn thắng nhất trong một trận đấu là đội chiến thắng. Nếu cả hai đội ghi được số bàn thắng bằng nhau thì trận đấu kết thúc với tỷ số hòa. Trong một số giải đấu, hiệp phụ và các quả phạt đền sẽ được thực hiện để xác định đội thắng.
Các quy định về đội và thay người theo luật bóng đá 5 người
Mỗi trận đấu bóng đá đều tuân thủ các quy định khắt khe về số lượng cầu thủ trên sân, số lượng cầu thủ dự bị và các quy tắc khác về vấn đề thay người trong thời gian trận đấu diễn ra. Luật sân 5 cũng như vậy nên cầu thủ tham gia cần lưu ý để không vi phạm những quy định này.
Quy định về số lượng cầu thủ của một đội
Theo luật bóng đá 5 người, một trận đấu được diễn ra giữa hai đội, mỗi đội có không quá 5 cầu thủ (bao gồm một thủ môn) trên sân tại một thời điểm nhất định. Đội hình có thể bao gồm tối đa 12 người chơi (7 cầu thủ dự bị).
Trận đấu chính thức diễn ra với 4 cầu thủ ngoài sân và 1 thủ môn mỗi đội. Đội hình và vị trí do mỗi đội tự đặt ra theo chiến lược đã bàn bạc trước đó. Không có giới hạn về số lượng người phòng thủ hoặc kẻ tấn công mỗi đội.
Trong một số trường hợp, các đội tham gia thi đấu sẽ có cầu thủ bị truất quyền thi đấu (thẻ đỏ ra sân) và nếu số cầu thủ còn lại trên sân của đội không đủ 3 người thì trận đấu sẽ được tạm dừng.
Quy định về việc thay người
Luật bóng đá 5 người không có giới hạn về số lần thay người và có thể thay người khi bóng trong cuộc hoặc ngoài cuộc. Một cầu thủ được thay ra có thể trở lại sân thay cho một cầu thủ khác. Điều này được gọi là sự thay thế lăn.
Việc thay người chỉ có thể diễn ra khi trận đấu tạm dừng (ví dụ: phát bóng lên, đá phạt, khởi động lại…). Nếu trọng tài có mặt thì phải thông báo cho trọng tài về sự thay đổi này. Cầu thủ được thay ra phải vượt qua đường biên (ngoài sân) trước khi cầu thủ mới được vào sân.
Tất cả các cầu thủ dự bị phải ở bên ngoài sân hoặc phía sau khung thành nếu không có cổng hoặc rào chắn.
Đối với việc thay thủ môn – Bất kỳ cầu thủ chính hoặc cầu thủ dự bị nào cũng có thể thay thế thủ môn. Trận đấu sẽ tiếp tục ngay cả khi thủ môn mới đeo găng tay thủ môn. Tuy nhiên, việc thay thủ môn phải báo cho trọng bài và phải tiến hành vào thời điểm trận đấu đang tạm dừng. Thủ môn thay thế phải đảm bảo yêu cầu về trang phục theo quy định.
Luật bóng đá 5 người liên quan đến thủ môn
Theo luật sân 5 và các luật bóng đá nói chung khác, không cầu thủ nào ngoại trừ thủ môn được phép vào trong khu vực thủ môn. Nếu một hậu vệ vào khu vực phòng ngự và tiếp xúc với bóng, bên tấn công sẽ được hưởng một quả phạt đền. Nếu một cầu thủ tấn công vào khu vực để ghi bàn, đội phòng thủ sẽ bắt đầu lại với bóng hoặc lợi thế của thủ môn.
Nếu thủ môn tiếp xúc với bóng bên ngoài khu vực cấm, đội tấn công sẽ bị phạt.
Thủ môn có thể ném hoặc lăn bóng bằng tay nhưng thủ môn không được sút bóng cho đồng đội. Nếu thủ môn chuyền bóng cho hậu vệ, hậu vệ đó phải chuyền bóng cho một cầu thủ ngoài sân trước khi trả bóng cho thủ môn.
Các quy định của luật bóng đá 5 người trong thời gian thi đấu
Sau khi đã tìm hiểu những vấn đề cơ bản của luật chơi bóng đá 5 người thì giờ đây chúng ta sẽ tìm hiểu tiếp các quy định của luật sân 5 khi trận đấu bắt đầu.
Bắt đầu trận đấu
Để bắt đầu hiệp 1 của trận đấu, theo luật bóng đá 5 người, các đội cần thực hiện việc chọn sân và đá quả giao bóng. Việc xác định có thể được thực hiện bằng cách tung đồng xu.
Quả giao bóng được thực hiện khi bắt đầu cả hai hiệp thi đấu và sau tiếng còi của trọng tài. Quả giao bóng cũng được thực hiện sau khi bàn thắng được ghi. Tất cả các cầu thủ phải ở trong phần sân của mình khi đối phương thực hiện quả giao bóng. Bóng phải đứng yên ở vạch giữa và người thực hiện cú đá không được chạm bóng nhiều hơn hai lần cho đến khi một cầu thủ khác chạm bóng.
Hết hiệp 1, bắt đầu hiệp 2 thì các đội đổi sân cho nhau và đội không được quyền giao bóng ở hiệp 1 sẽ được thực hiện quả giao bóng tại hiệp 2. Nếu bóng bị mất ngoài biên hoặc kẹt trong hàng rào, trận đấu sẽ bắt đầu lại bằng “thả bóng”. Trọng tài thả bóng giữa hai cầu thủ. Trận đấu bắt đầu khi bóng chạm đất.
Tất cả các cầu thủ ngoài sân đều được phép thi đấu ở bất cứ đâu trên sân, ngoại trừ khu vực thủ môn. Không giống như các cầu thủ ngoài sân, thủ môn chỉ bị giới hạn trong khu vực thủ môn của họ. Các nỗ lực ghi bàn có thể được thực hiện từ bất cứ đâu trên sân (ngoài khu vực thủ môn). Trong nhiều trường hợp, bàn thắng có thể được ghi trực tiếp ngay từ khi trận đấu bắt đầu.
Quy định về hành vi sai phạm và hình phạt theo luật bóng đá 5 người
Để một trận cầu diễn ra công bằng và khách quan, các cầu thủ phải tham gia thi đấu với tinh thần thiện chí nhưng không chùn bước trước đối thủ đội bạn. Tuy nhiên trong một số tình huống sẽ xảy ra các vi phạm, tranh chấp hoặc lỗi. Theo luật sân 5, những hành vi nào sẽ bị phạt và hình phạt ra sao mời bạn theo dõi tiếp ở nội dung dưới đây.
Các lỗi và hành vi sai trái
Trong luật bóng đá 5 người, có một số cách được hưởng lỗi. Dưới đây là danh sách các lỗi và hành vi sai trái được coi là một quả đá phạt “trực tiếp”:
- Chơi nguy hiểm – Đá, vấp ngã hoặc lao vào đối thủ
- Pha tắc bóng quá mức – Pha tắc bóng thiếu thận trọng hoặc bất cẩn
- Xử lý đường trượt – Không được phép thực hiện các pha xử lý đường trượt (bao gồm cả các lần chặn)
- Bóng chạm tay – Loại trừ thủ môn trong khu vực của họ
- Lãng phí thời gian – Cố gắng chơi chậm lại
Dưới đây là danh sách các lỗi được coi là một quả đá phạt “gián tiếp”:
- Đường chuyền ngược – Sau khi nhận bóng từ thủ môn, cầu thủ chuyền bóng trực tiếp trở lại
- Phân phối bóng không chính xác – thủ môn chỉ có thể sử dụng tay để phân phối bóng
Một vấn đề đáng lưu ý và ghi nhớ là không có lỗi việt vị trong luật bóng đá 5 người.
Quy định về đá phạt theo luật sân 5
Theo quy định của luật này, bóng phải đứng yên khi thực hiện cả quả đá phạt trực tiếp hoặc gián tiếp.Cầu thủ thực hiện quả đá phạt không được chạm bóng lần thứ hai cho đến khi bóng chạm vào cầu thủ khác.
Tất cả các cầu thủ của đội đối phương phải đứng xa ít nhất 5 mét tính từ vị trí đá phạt và không được cản trở cầu thủ thực hiện quả đá phạt đó. Bóng trở lại cuộc chơi sau khi người thực hiện quả phạt trực tiếp chạm vào bóng.
Quy định về đá phạt đền
Có nhiều cách để một đội được hưởng quả phạt đền:
- Một cầu thủ ngoài sân tiếp xúc với bóng trong khu vực thủ môn của đội mình.
- Thủ môn tiếp xúc với bóng ngoài khu vực thủ môn của mình
- Một cầu thủ đá hoặc cố tình đá vào cầu thủ đội bạn
- Một cầu thủ ngáng hoặc cố tình ngáng chân của cầu thủ đội bạn
- Cầu thủ nhẩy vào người cầu thủ đội bạn
- Cầu thủ dùng vai để chèn cầu thủ đội bạn
- Cầu thủ đánh hoặc cố ý tìm cách đánh cầu thủ đội bạn
- Cố ý xô đẩy cầu thủ đội bạn
Quả phạt đền sẽ có bóng được đá trực tiếp vào cầu môn của đội phạm lỗi và bàn thắng sẽ được công nhận. Nếu quả phạt đền được thực hiện vào phút cuối của mỗi hiệp đấu (chính và phụ) thì sẽ phải tính thêm thời gian bù giờ để thực hiện cho xong.
Quy định về thẻ đỏ và truất quyền thi đấu
Cầu thủ có thể bị loại khỏi cuộc chơi theo luật bóng đá 5 người nếu họ phạm bất kỳ hành vi vi phạm nào sau đây:
- Tấn công hoặc cố gắng tấn công người chơi khác
- Liên tục xử lý một cách liều lĩnh hoặc bất cẩn
- Khạc nhổ vào đối thủ
- Hành vi phi thể thao
- Xúc phạm đối phương hoặc trọng tài bằng lời nói
- Bị cảnh cáo đến lần thứ 2 trong trận
Người chơi bị loại khỏi trò chơi sẽ không được tham gia thêm bất kỳ phần nào trong trận đấu. Trọng tài và các quan chức có quyền hủy trận đấu và trao chiến thắng cho một đội mà không cần kết thúc trận đấu.
Kết luận
Trên đây là những thông tin cơ bản và chủ yếu nhất của luật bóng đá 5 người theo tiêu chuẩn FIFA và VFF mà chúng tôi đã tổng hợp để gửi đến bạn. Hãy lưu ý các quy định nói trên để có một trận cầu công bằng và vui vẻ với bạn bè hoặc đồng nghiệp nhé.
